The Perception of Life, the Will to Life, and the Decline of Hope of the Protagonist Ahmet Cemil in Halid Ziya Uşaklıgil’s Novel Mai ve Siyah

Düşünce adamları ve roman yazarlarının üzerinde hassasiyetle durduğu konulardan
 biri yaşamın anlamı, yaşamı algılama yorumlamadır. Alman feylesofu Friedrich
 Wilhelm Nietzsche’ye göre kendisi “güç istenci”dir. “Güç istenci” hem
 pozitif hem de negatif bir anlama sahiptir. Zira canlı olan her varlıkta istenci”
 görülmektedir. Hizmet edenin istencinde dahi “efendi” olma istenci vardır. Yalnız “güç
 istenci”nde eşitlik olmadığı için bazı insanlar daha güçlü, bazıları da zayıf ve
 cılızdır. “Aktif karakterdeki insan”ın yaşama bakış açısında mücadele, özgür irade,
 olumlama, bütün acılarına rağmen ona “evet” deme söz konusudur. Oysa
 “pasif insan”da düşüş, yeise kapılma yadsıma vardır.
 Servet-i Fünûn romancısı Halid Ziya Uşaklıgil’in Mai Siyah adlı romanının
 başkahramanı Ahmet Cemil şöhret arzusuyla eserini vücuda getirmek, annesini kız kardeşi İkbal’i maddi sıkıntıdan azade yaşatmak sevdiği Lâmia ile evlenmek ister.
 Ancak bu hülyaların hemen hepsi hayal kırıklığı sonlanır. Cemil’in mizacı
 yaşadığı kırıklıkları onun algılayış biçimine, anlamlandırma
 tarzına tesir eder. Bu çalışmada başkahraman mizacı, İkbal’in
 ölümü, Lâmia’nın başkasıyla evlenmesi, yazmak istediği eseri hayal
 kırıklıklarının sonucunda çöle gitmesi odağında anlamlandırma tarzı Nietzsche’nin “yaşam kavramlaştırması üzerinden yeniden
 okunmaya çalışılacaktır.